نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
چکیده
شبپره مینوز برگ گوجهفرنگی،Tuta absoluta Povolny (Lep.: Gelechiidae) یکی از مهمترین آفات گوجهفرنگی است که یک تهدید جدی برای تولید گوجه فرنگی ایران است. یکی از ابزارهای اصلی مدیریت این آفت استفاده از حشرهکش های شیمیایی میباشد ولی استفاده بیش ازحدحشرهکشهای شیمیایی به بروز مقاومت آفت به آفت کشها منجر می شود. استفاده از اسانسها و عصارههای گیاهی در کنترل آفت روشی مناسب برای کاهش اثر جانبی حشرهکشهای شیمیایی در محیط زیست میباشد. در این تحقیق، سمیت تماسی عصاره روغنی زیتون تلخ روی مراحل تخم، لارو سن دوم و شفیره مورد بررسی قرار گرفت. عصاره هگزانی تهیه شد. آزمایشها در دمای 2 ± 27 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. ترکیبات گیاهی عصاره با دستگاه GC/MS شناسایی شدند. ترکیبات شیمیایی عمده عصاره زیتون تلخ، متیل لینولئات، متیل اولئات و متیل پالمتات به ترتیب با 375/69، 231/17 و 361/7 درصد بودند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره، مرگومیر تخم، لارو و شفیره آفت هم افزایش یافت.براساس تجزیه و تحلیل پروبیت دادهها میزان LC50برای عصاره زیتون تلخ در مرحله تخم، لارو سن دوم و شفیره به ترتیب 93/948، 72/346 و 75/1 میکرولیتر بر میلیلیتر به دست آمد. غلظتهای زیرکشنده LC10 و LC25 این عصاره در مدت زمان 24 ساعت اثر ضد تغذیهای به جا گذاشت. نتایج حاصل نشان دادعصاره پتانسیل بالایی برای کنترل شبپره مینوز گوجه فرنگی در محیطهای باز و بسته دارد و برای حفاظت از محیط زیست و سلامت کاربران توصیه میشود.
کلیدواژهها
)