نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شاهد

2 دانشگاه تهران

چکیده

کلوس از خانواده چتریان و گیاهی خودرو با خاصیت دارویی است که در سال‌های اخیر به دلیل بهره‌برداری بی‌روبه و نامناسب، ریشه‌کنی و غنچه‌چینی پیش از بذر دهی، این گیاه رو به انقراض است. این گونه به‌صورت خودرو در زیست اقلیم-های سرد و کوهستانی رشد می‌کند و در طب سنتی برای درمان بیماری‌های مختلف مانند بیماری‌های قلبی-عروقی، درمان زخم معده، تنفسی و التهاب روده کاربرد دارد. بدین منظور آزمایشی برای بررسی خصوصیات عمکلرد زیستی و مواد مؤثره گیاه دارویی کلوس در گلخانه مرکز تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال 1401 اجرا شد. آزمایش گلخانه‌ای شامل تیمارهای کودی شامل (عدم اعمال کود، کود شیمیایی با منبع نیتروژن و کود زیستی نیتروزیست) در سه تکرار به صورت کشت گلدانی با بستر کشت کوکوپیت+پرکولیت+پیت ماس بود. طبق نتایج حاصل از پژوهش حاضر، شاخص‌های رشدی مانند وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، ترکیبات محلول، متابولیت‌های ثانویه و میزان DPPH تحت اثر تیمار کود قرار گرفتند. کود زیستی نیتروزیست موجب افزایش صفات فیزیولوژیکی مانند فنل کل (55/2 میلی‌گرم بر گرم وزن تر)، محتوای فلاونوئید در سه طول موج و محتوای کربوهیدرات (4/4 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) و ظرفیت آنتی‌اکسیدان (63/28%) کلوس شد. اعمال کود زیستی نیتروزیست و ترکیب تیمار کود شیمیایی 80 کیلوگرم در هکتار به صورت توأم با کود زیستی نیز در صفات خصوصیات ریشه، محتوای فلاونوئید و ظرفیت آنتی‌اکسیدان برگ گیاه دارویی کلوس اثر مثبت افزایشی داشتند.

کلیدواژه‌ها