نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حبیب عباس پور شوشتری
• مهسا کیانی
• جابر کریمی
• علیرضا عسکریان زاده

گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

چکیده

شته مومی کلم با افزایش کاربرد حشره‌کش‌ها نسبت به سایر حشرات بیشتر مقاوم شده و گسترش می‌یابد. در این تحقیق با توجه به اثر مطلوب و بی ضرر اسانس گیاهی، اثرغلظت های زیر کشنده LC10 و LC20 اسانس‌ باریجه، Ferula gomossa روی پارامتر های جدول باروری و بازدارندگی پوره زایی شته مومی کلم بررسی شد. این تحقیق در دمای 1±25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±60 و دوره نوری 11 ساعت تاریکی و هشت ساعت روشنایی در ژرمیناتور واقع در دانشگاه شاهد انجام شد. نتایج آزمایشات زیست‌سنجی بیانگر تاثیر اسانس مورد آزمایش، روی حشرات بالغ شته مومی کلم بود. مقادیر LC10 و LC20 و LC50 اسانس باریجه به ترتیب برابر 98/0، 86/1 و 31/6 میکرولیتر بر لیتر هوا به دست آمد. اثر غلظت‌های زیرکشنده اسانس باریجه روی پارامترهای جدول باروری شته مومی کلم به طور معنی‌داری با تیمار شاهد متفاوت بود. بیشترین تاثیر را روی نرخ‌های تولید مثل و نرخ های رشد جمعیت شته مومی کلم به ترتیب تیمارهای LC20 و LC10 اسانس باریجه داشتند. هم‌چنین متوسط مدت زمان دوبرابر شدن یک نسل این شته را به ترتیب تیمارهای LC20 و LC10 اسانس باریجه کاهش دادند و این تیمارها هم چنین باعث افزایش مدت زمان دوبرابر شدن جمعیت گردیدند. در مورد بازدارندگی پوره زایی تفاوت معنی‌داری بین اسانس مورد آزمایش و شاهد مشاهده نشد. نتایج کلی نشان داد که اسانس باریجه، Ferula gummosa پتانسیل بالایی در کنترل شته مومی کلم، B. brassicae به ویژه در غلظت‌های زیرکشنده دارد.

کلیدواژه‌ها

• شته مومی کلم
• اسانس باریجه
• غلظت‌های زیرکشنده
• بازدارندگی پوره زایی