نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم باغبانی-دانشکده کشاورزی- دانشگاه شاهد

2 گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد

چکیده

شوری، به عنوان یک عامل محدودکننده رشد و نمو و پراکنش گیاهان، نقش کلیدی در تعیین سطح مقاومت یا حساسیت گیاهان به تنش‌های محیطی ایفا می‌کند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سطح حساسیت و مقاومت اولیه گونه خرمندی (Diospyros lotus L.) به تنش شوری ناشی از کلرید سدیم صورت گرفت. تیمارهای شوری شامل صفر (شاهد)، ۲۵، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی‌مولار NaCl بودند. نتایج نشان داد که در غلظت‌ پایین شوری (۲۵ میلی‌مولار)، درصد جوانه‌زنی تغییر معنی‌داری نسبت به نمونه های شاهد نداشت. ولی با افزایش غلظت شوری به ۵۰ میلی‌مولار و بالاتر، کاهش قابل توجهی در درصد جوانه‌زنی و درصد گیاهچه‌های دارای برگ مشاهده شد. در مقابل، تعداد گیاهچه‌های بدون برگ به طور معنی‌داری در تیمارهای ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی‌مولار افزایش پیدا نمود. شاخصهای رشدی نظیر طول برگ، طول ساقه و طول ریشه نیز تحت تأثیر تنش ناشی از سطوح مختلف شوری قرار گرفتند و با افزایش غلظت نمک، روند نزولی شدیدی نشان دادند. بیشترین کاهش در پارامترهای مذکور در تیمار شوری ۲۰۰ میلی‌مولار مشاهده گردید. مقدار کلروفیل و فلورسانس کلروفیل در تیمارهای دارای شوری بالا کاهش چشمگیری نشان داد، که بیانگر آسیب شدید به سیستم فتوسنتزی بود. با این حال، نشت الکترولیت در تیمارهای مختلف تفاوت معنی‌داری نشان نداد. به طور کلی، نتایج بیانگر حساسیت شدید دانهال‌های خرمندی به تنش شوری در مراحل اولیه رشد است که نشان‌دهنده آسیب‌پذیری این گونه در برابر استرس‌های اسمزی و سمیت یونی است.

کلیدواژه‌ها